Nghiên cứu: Cryptocurrencies And Decentralized Finance (DeFi)

Giới thiệu

Bài viết này tóm tắt nghiên cứu “Cryptocurrencies And Decentralized Finance (DeFi)” của Igor Makarov (London School of Economics) và Antoinette Schoar (MIT Sloan School of Management), xuất bản năm 2022 trên Brookings Papers on Economic Activity. Nghiên cứu này cung cấp một cái nhìn tổng quan về tiền điện tử và tài chính phi tập trung (DeFi), so sánh nó với hệ thống trung gian tài chính truyền thống. Nghiên cứu này nêu bật những lợi ích và thách thức tiềm tàng của hệ thống mới, đồng thời nhấn mạnh những điểm tương đồng và khác biệt so với hệ thống tài chính truyền thống. Bài viết sẽ tập trung vào các khía cạnh chính như công nghệ blockchain, hợp đồng thông minh, các ứng dụng DeFi hiện tại, và so sánh kiến trúc DeFi với các giải pháp tài chính truyền thống. Bài viết cũng đề xuất một số giải pháp để quản lý hệ thống DeFi mà vẫn duy trì được phần lớn lợi ích của kiến trúc blockchain cơ bản, nhưng vẫn hỗ trợ trách nhiệm giải trình và tuân thủ quy định.

Công nghệ Blockchain và Cơ Chế Bảo Mật

Công nghệ blockchain, nền tảng của DeFi, hoạt động dựa trên sổ cái phân tán (DLT), loại bỏ điểm lỗi trung tâm và cho phép nhiều bên xác thực giao dịch. Nghiên cứu phân tích hai cơ chế bảo mật chính: Proof of Work (PoW) và Proof of Stake (PoS). PoW, như Bitcoin, yêu cầu người xác thực giải quyết các bài toán phức tạp để nhận phần thưởng. PoS, như Ethereum 2.0, yêu cầu người xác thực “đặt cược” (stake) tiền điện tử của họ. Tuy nhiên, cả hai cơ chế đều có xu hướng tập trung hóa do chi phí cố định và lợi ích kinh tế của việc đồng bảo hiểm. Makarov và Schoar nhấn mạnh rằng các mạng PoW lớn có thể gây ra các tác động tiêu cực đến an ninh của các mạng PoW nhỏ hơn, hạn chế cạnh tranh. Với PoS, giá trị của nền tảng ảnh hưởng trực tiếp đến bảo mật, tạo ra sự phức tạp.

Hợp Đồng Thông Minh: Lợi Ích và Hạn Chế

Hợp đồng thông minh là các đoạn mã tự thực thi trên blockchain, cho phép tạo ra các ứng dụng DeFi phức tạp. Tuy nhiên, do tính chất không thể đảo ngược và thiếu sự can thiệp của pháp luật, hợp đồng thông minh đòi hỏi các bên tham gia phải hoàn thiện hợp đồng một cách tối đa trước khi thực thi. Điều này làm tăng chi phí giao dịch, hạn chế khả năng bảo vệ người tiêu dùng và tạo ra nhu cầu về các trung gian “tin cậy” mới, như các nhà phát triển hợp đồng thông minh và các nhà cung cấp dữ liệu (oracles). Nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của oracles để kết nối hợp đồng thông minh với thế giới thực, nhưng cũng chỉ ra các lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn do sự phụ thuộc vào các bên thứ ba này.

Hệ Sinh Thái Tiền Điện Tử và Ứng Dụng DeFi Hiện Tại

Nghiên cứu mô tả hệ sinh thái tiền điện tử đa dạng, bao gồm stablecoin, tiền điện tử thuần túy, token nền tảng hợp đồng thông minh và token ứng dụng phi tập trung (dApp). Các ứng dụng DeFi chính bao gồm sàn giao dịch phi tập trung (DEX), thị trường cho vay và đi vay, và yield farming. DEX, sử dụng giao thức tạo lập thị trường tự động (AMM), cho phép giao dịch trực tiếp giữa các token mà không cần trung gian. Thị trường cho vay và đi vay cung cấp các khoản vay thế chấp bằng tiền điện tử, với lãi suất được điều chỉnh tự động dựa trên cung và cầu. Yield farming tối ưu hóa lợi nhuận bằng cách phân bổ vốn giữa các giao thức và ứng dụng DeFi khác nhau. Nghiên cứu chỉ ra rằng một số ít các DEX và giao thức cho vay chiếm phần lớn thị phần. Bạn có thể tìm hiểu thêm về tiền điện tử tại đây.

So Sánh DeFi và Hệ Thống Tài Chính Truyền Thống

DeFi hứa hẹn dân chủ hóa tài chính, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức. Mặc dù DeFi có thể giảm chi phí giao dịch, nhưng các vấn đề về quyền riêng tư dữ liệu, rửa tiền, trốn thuế và thao túng thị trường vẫn còn tồn tại. Do tính chất ẩn danh và không cần cấp phép, việc thực thi các quy định KYC/AML trở nên khó khăn hơn. Ngoài ra, sự tập trung hóa ở cấp độ người xác thực, nền tảng hợp đồng thông minh và ứng dụng DeFi có thể dẫn đến việc tích lũy các khoản lợi nhuận kinh tế không chính đáng. DeFi cũng có thể làm tăng rủi ro hệ thống do khả năng sử dụng đòn bẩy cao và sự phức tạp của các hợp đồng thông minh liên kết với nhau. Để hiểu rõ hơn về các hình thức tín dụng, bạn có thể tham khảo bài viết này. Ngoài ra, tìm hiểu về bản chất của tín dụng ngân hàng tại đây.

Kết luận

Nghiên cứu của Makarov và Schoar cung cấp một cái nhìn toàn diện về tiền điện tử và DeFi, nêu bật cả tiềm năng và rủi ro của hệ thống tài chính mới này. Nghiên cứu này chỉ ra rằng DeFi không phải là một giải pháp tự động cho các vấn đề của hệ thống tài chính truyền thống, và có thể tạo ra những thách thức mới. Đặc biệt, tính chất ẩn danh và không cần cấp phép của DeFi đòi hỏi các nhà quản lý phải phát triển các phương pháp tiếp cận mới để đảm bảo tuân thủ quy định và bảo vệ người tiêu dùng. Nghiên cứu đề xuất các giải pháp quản lý tập trung vào các nhà phát triển và người xác thực, nhưng vẫn duy trì các lợi ích chính của công nghệ blockchain. Việc điều chỉnh công nghệ và quy định sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của DeFi và vị thế của Hoa Kỳ và các nền kinh tế toàn cầu khác trong bối cảnh tài chính đang thay đổi. Để hiểu rõ hơn về lý thuyết ủy nhiệm trong bối cảnh này, bạn có thể xem xét lý thuyết ủy nhiệm (Agency Theory).

Download Nghiên cứu khoa học: Cryptocurrencies And Decentralized Finance (DeFi)