Nghiên cứu: Assessing The Role Of Climate Finance In Supporting Developing Nations: A Comprehensive Review
Đánh giá Vai trò của Tài chính Khí hậu trong Hỗ trợ các Quốc gia Đang phát triển: Một Đánh giá Toàn diện
Nghiên cứu này, được thực hiện bởi Digitemie & Ekemezie và công bố trên Finance & Accounting Research Journal vào tháng 3 năm 2024, tập trung vào vai trò quan trọng của tài chính khí hậu trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu. Bài viết cung cấp một cái nhìn tổng quan toàn diện về bối cảnh tài chính khí hậu toàn cầu, đồng thời phân tích các nguồn tài trợ chính, cơ chế phân bổ, hiệu quả của các hoạt động giảm thiểu và thích ứng, cũng như các khuôn khổ quản trị và thể chế liên quan. Nghiên cứu cũng xem xét các thách thức và cơ hội liên quan đến việc mở rộng quy mô tài chính khí hậu để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các quốc gia đang phát triển. Mục tiêu chính là đánh giá một cách toàn diện cách tài chính khí hậu có thể hỗ trợ các quốc gia này trong việc giải quyết các thách thức biến đổi khí hậu và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.
Tổng quan về Bối cảnh Tài chính Khí hậu Toàn cầu
Các Nguồn Tài chính Khí hậu Đa dạng
Tài chính khí hậu đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển giảm thiểu và thích ứng với những tác động của biến đổi khí hậu (Khan et al., 2020). Nguồn tài chính này đến từ nhiều kênh khác nhau, bao gồm:
- Nguồn vốn công: Do chính phủ, ngân hàng phát triển đa phương (MDBs) và các tổ chức tài chính quốc tế (IFIs) cung cấp. Các nguồn vốn này có thể được phân bổ thông qua các kênh song phương hoặc đa phương, bao gồm viện trợ phát triển chính thức (ODA), các quỹ khí hậu như Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) và Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF), và ngân sách quốc gia dành riêng cho các dự án và chương trình liên quan đến khí hậu (Ishiwatari, 2022). Để hiểu rõ hơn về vai trò của ngân hàng trong lĩnh vực tài chính, bạn có thể tham khảo thêm về vai trò của dịch vụ ngân hàng.
- Đầu tư tư nhân: Đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng quy mô tài chính khí hậu và huy động thêm nguồn lực cho hành động khí hậu (Adhikari và Safaee Chalkasra, 2023). Khu vực tư nhân tham gia vào tài chính khí hậu thông qua nhiều hoạt động, bao gồm đầu tư vào năng lượng tái tạo, hiệu quả năng lượng, công nghệ sạch và các dự án cơ sở hạ tầng bền vững.
- Cơ chế tài chính sáng tạo: Các cơ chế này, bao gồm trái phiếu xanh, bảo hiểm khí hậu, định giá carbon và các nền tảng gây quỹ cộng đồng, cung cấp những cách thức sáng tạo để hướng tài chính đến các dự án và chương trình liên quan đến khí hậu (Rossitto, 2021).
Xu hướng và Sự khác biệt trong Phân bổ
Việc phân bổ tài chính khí hậu thể hiện những xu hướng và sự khác biệt đáng kể, với sự khác biệt về mức độ tài trợ, các lĩnh vực và khu vực nhận được hỗ trợ (Nawaz et al., 2021). Các nước phát triển thường đóng góp phần lớn tài chính khí hậu, phản ánh trách nhiệm lịch sử của họ đối với lượng khí thải nhà kính và cam kết hỗ trợ các quốc gia đang phát triển trong việc giải quyết biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, có sự khác biệt trong phân bổ nguồn vốn, với một số khu vực và lĩnh vực nhận được nhiều hỗ trợ hơn những khu vực khác. Ví dụ, các dự án năng lượng tái tạo thường thu hút mức đầu tư cao hơn so với các dự án thích ứng ở các khu vực dễ bị tổn thương (Garschagen và Doshi, 2022).
Những Thách thức trong Tiếp cận và Sử dụng Tài chính Khí hậu
Các quốc gia đang phát triển phải đối mặt với một số thách thức trong việc tiếp cận và sử dụng tài chính khí hậu, cản trở nỗ lực thực hiện các biện pháp giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu một cách hiệu quả. Những thách thức này bao gồm:
- Năng lực thể chế hạn chế: Nhiều quốc gia đang phát triển thiếu năng lực thể chế và chuyên môn kỹ thuật để tiếp cận, quản lý và thực hiện tài chính khí hậu một cách hiệu quả.
- Thủ tục và yêu cầu phức tạp: Các quy trình nộp đơn và phê duyệt cho tài chính khí hậu có thể phức tạp và quan liêu, đòi hỏi tài liệu mở rộng, nghiên cứu khả thi và đề xuất dự án.
- Sự không chắc chắn trong dòng vốn: Các quốc gia đang phát triển thường phải đối mặt với sự không chắc chắn trong dòng vốn, với việc phân bổ tài chính khí hậu tùy thuộc vào sự thay đổi ưu tiên của nhà tài trợ, động lực chính trị và điều kiện kinh tế.
Phân bổ và Phân phối Tài chính Khí hậu
Dòng vốn Tài chính Khí hậu đến các Quốc gia Đang phát triển
Trong thập kỷ qua, đã có sự gia tăng đáng kể trong dòng tài chính khí hậu đến các quốc gia đang phát triển, phản ánh sự công nhận quốc tế ngày càng tăng về nhu cầu hỗ trợ các quốc gia dễ bị tổn thương trong nỗ lực chống lại biến đổi khí hậu (Lee et al., 2022). Theo Sáng kiến Chính sách Khí hậu, dòng tài chính khí hậu toàn cầu đạt khoảng 579 tỷ đô la vào năm 2019, với một phần đáng kể hướng tới các quốc gia đang phát triển (Cui et al., 2020). Điều này bao gồm cả tài chính công và tư nhân, cũng như đóng góp từ các quỹ khí hậu quốc tế như Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) và Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF).
Cơ chế và Tiêu chí Phân phối
Các quỹ khí hậu đa phương như Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) và Quỹ Thích ứng đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển tài chính khí hậu đến các quốc gia đang phát triển. Các quỹ này sử dụng nhiều cơ chế và tiêu chí phân phối khác nhau để phân bổ nguồn lực, bao gồm tiêu chí đủ điều kiện quốc gia, tiêu chí lựa chọn dự án và phương thức tài trợ (Puno, 2021). Viện trợ phát triển song phương và đa phương cũng đóng góp vào dòng tài chính khí hậu đến các quốc gia đang phát triển, với các quốc gia tài trợ cung cấp hỗ trợ tài chính thông qua viện trợ phát triển chính thức (ODA), các khoản tài trợ, các khoản vay ưu đãi và hỗ trợ kỹ thuật (Prasad et al., 2022).
Nghiên cứu điển hình về Phân bổ và Sử dụng Hiệu quả
Ấn Độ đã sử dụng thành công tài chính khí hậu để tài trợ cho các dự án năng lượng tái tạo, chẳng hạn như các lắp đặt năng lượng mặt trời và gió, thông qua quan hệ đối tác với các tổ chức tài chính quốc tế và nhà đầu tư tư nhân (PAVANETTO và NICOLO, 2020). Bangladesh đã thực hiện các dự án thích ứng dựa vào cộng đồng với sự hỗ trợ từ các quỹ khí hậu quốc tế, chẳng hạn như Quỹ Thích ứng và GCF, để giải quyết các rủi ro khí hậu và xây dựng khả năng phục hồi trong các cộng đồng dễ bị tổn thương (Rahman et al., 2022). Brazil đã nhận được tài chính khí hậu để hỗ trợ các sáng kiến quản lý rừng bền vững nhằm giảm nạn phá rừng và thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh học ở rừng mưa Amazon (Bustamante et al., 2019).
Hiệu quả của Tài chính Khí hậu trong Hỗ trợ Giảm thiểu và Thích ứng
Tài trợ cho các Hoạt động Giảm thiểu
Tài chính khí hậu đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cả các nỗ lực giảm thiểu và thích ứng để giải quyết những thách thức do biến đổi khí hậu gây ra (Hallegatte, 2020). Tài chính khí hậu đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các dự án năng lượng tái tạo trên toàn thế giới, góp phần mở rộng các nguồn năng lượng sạch và giảm lượng khí thải nhà kính (Chen et al., 2021). Tài chính khí hậu cũng đã hỗ trợ các sáng kiến sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm giảm tiêu thụ năng lượng và cải thiện hiệu quả năng lượng trong các lĩnh vực khác nhau, bao gồm xây dựng, giao thông vận tải, công nghiệp và nông nghiệp (Fekete et al., 2021). Để hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính, bạn có thể tham khảo bài viết về các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả quản trị tài chính trong doanh nghiệp.
Tài trợ cho các Dự án và Chương trình Thích ứng
Tài chính khí hậu đã rất quan trọng trong việc hỗ trợ các biện pháp xây dựng khả năng phục hồi trong các cộng đồng dễ bị tổn thương, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển đang phải đối mặt với những tác động của biến đổi khí hậu (Mathur và Roy, 2021). Tài chính khí hậu cũng đã hỗ trợ các dự án nông nghiệp và quản lý nước thông minh nhằm nâng cao năng suất nông nghiệp, an ninh lương thực và khả năng phục hồi trước những tác động của biến đổi khí hậu (Matteoli, 2020).
Đánh giá Hiệu quả và Tác động
Đảm bảo hiệu quả và tác động của tài chính khí hậu đòi hỏi các cơ chế giám sát, đánh giá và trách nhiệm giải trình mạnh mẽ để theo dõi tiến độ, đo lường kết quả và học hỏi từ các thực tiễn tốt nhất và bài học kinh nghiệm (Schoenefeld, 2021). Bằng cách đánh giá hiệu quả của tài chính khí hậu trong việc hỗ trợ các hoạt động giảm thiểu và thích ứng, các nhà hoạch định chính sách, các nhà thực hành và các bên liên quan có thể xác định các cơ hội để nâng cao tác động và hiệu quả của tài chính khí hậu trong việc giải quyết các thách thức biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển bền vững.
Quản trị và Khuôn khổ Thể chế cho Tài chính Khí hậu
Vai trò của các Tổ chức Tài chính Quốc tế
Các tổ chức tài chính quốc tế (IFIs) đóng một vai trò quan trọng trong việc huy động và giải ngân tài chính khí hậu cho các nước đang phát triển (Attridge và Gouett, 2021). Các tổ chức này, bao gồm các ngân hàng phát triển đa phương (MDBs) như Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng Phát triển Châu Phi (AfDB) và các ngân hàng phát triển khu vực, cung cấp tài chính, hỗ trợ kỹ thuật và hỗ trợ xây dựng năng lực cho các dự án và chương trình liên quan đến khí hậu (Manahan và Kumar, 2021).
Chiến lược và Chính sách Quốc gia về Tài chính Khí hậu
Các chiến lược và chính sách quốc gia về tài chính khí hậu rất cần thiết để hướng dẫn và điều phối các khoản đầu tư liên quan đến khí hậu, đảm bảo phù hợp với các ưu tiên phát triển quốc gia và các cam kết quốc tế (Bracking và Leffel, 2021). Nhiều quốc gia đã phát triển các chiến lược tài chính khí hậu quốc gia, kế hoạch hành động và khuôn khổ thể chế để tăng cường sự phối hợp, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản trị tài chính khí hậu (Tall et al., 2021).
Sự Tham gia của các Tổ chức Xã hội Dân sự
Các tổ chức xã hội dân sự (CSOs) và các tác nhân phi chính phủ đóng một vai trò quan trọng trong quản trị tài chính khí hậu bằng cách vận động cho sự minh bạch, trách nhiệm giải trình và công bằng trong việc phân bổ và sử dụng các nguồn lực tài chính khí hậu (Ghaus-Pasha, 2005). Các CSO tham gia vào việc giám sát, đánh giá và giám sát các dự án và chương trình tài chính khí hậu, đảm bảo rằng các quỹ đến được với các cộng đồng dễ bị tổn thương nhất và được sử dụng hiệu quả để đạt được các kết quả dự kiến.
Những Thách thức trong Quản trị và Trách nhiệm Giải trình
Bất chấp những tiến bộ trong quản trị tài chính khí hậu, vẫn còn một số thách thức và lĩnh vực cần cải thiện trong các cơ chế quản trị và trách nhiệm giải trình (Basak và van der Werf, 2019). Chúng bao gồm:
- Năng lực thể chế hạn chế: Nhiều quốc gia đang phát triển thiếu năng lực thể chế và chuyên môn kỹ thuật để quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính khí hậu (Ameli et al., 2020).
- Thiếu minh bạch và trách nhiệm giải trình: Minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản trị tài chính khí hậu là rất cần thiết để đảm bảo rằng các quỹ được phân bổ và sử dụng hiệu quả, và rằng các kết quả được đo lường và báo cáo chính xác.
- Các cơ chế tài trợ phức tạp: Sự phức tạp của các cơ chế tài chính khí hậu có thể tạo ra những thách thức trong việc tiếp cận và điều hướng các cơ hội tài trợ cho các quốc gia đang phát triển và các bên liên quan.
Mở rộng Quy mô Tài chính Khí hậu cho các Quốc gia Đang phát triển
Các Rào cản đối với Việc Mở rộng Quy mô
Tài chính khí hậu là rất quan trọng để hỗ trợ các quốc gia đang phát triển trong nỗ lực giảm thiểu và thích ứng với những tác động của biến đổi khí hậu (Omukuti, 2020). Tuy nhiên, mặc dù ngày càng có sự công nhận về tầm quan trọng của tài chính khí hậu, nhưng vẫn còn những thách thức đáng kể trong việc mở rộng quy mô tài trợ để đáp ứng nhu cầu của các quốc gia đang phát triển (Timilsina, 2021).
Cơ hội Huy động Thêm Nguồn lực
Trái phiếu xanh là các chứng khoán nợ được phát hành để tài trợ cho các dự án và sáng kiến liên quan đến khí hậu, chẳng hạn như các dự án năng lượng tái tạo, cải thiện hiệu quả năng lượng và phát triển cơ sở hạ tầng bền vững (Cash và Swatuk, 2022). Các quỹ khí hậu, chẳng hạn như Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) và Quỹ Đầu tư Khí hậu (CIFs), cung cấp hỗ trợ tài chính cho các dự án và chương trình liên quan đến khí hậu ở các quốc gia đang phát triển, tận dụng các khoản đầu tư khu vực công và tư nhân để mở rộng quy mô tài chính khí hậu.
Các Cơ chế Bảo hiểm Khí hậu và Chia sẻ Rủi ro
Các cơ chế bảo hiểm khí hậu và chia sẻ rủi ro cung cấp bảo vệ tài chính chống lại các rủi ro và thảm họa liên quan đến khí hậu, giúp giảm bớt những tác động kinh tế và xã hội của các sự kiện thời tiết khắc nghiệt đối với các cộng đồng và nền kinh tế dễ bị tổn thương (Green, 2021). Để hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý rủi ro, bạn có thể đọc thêm về các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị rủi ro tài chính trong các doanh nghiệp. Bằng cách đưa ra một mức giá đối với lượng khí thải carbon, các cơ chế này nội bộ hóa các chi phí xã hội và môi trường của biến đổi khí hậu, khuyến khích những người gây ô nhiễm chuyển sang các công nghệ và thực hành sạch hơn, ít carbon hơn.
Các Cơ chế Tài chính Sáng tạo
Đầu tư tác động liên quan đến việc đầu tư vào các dự án, công ty và quỹ với ý định tạo ra những tác động xã hội và môi trường tích cực, cùng với lợi nhuận tài chính (Oguntuase, 2021). Các nhà đầu tư tác động ưu tiên các khoản đầu tư giải quyết biến đổi khí hậu, thúc đẩy phát triển bền vững và nâng cao khả năng phục hồi trước các rủi ro liên quan đến khí hậu.
Kết luận
Nghiên cứu này đã làm sáng tỏ một số khía cạnh quan trọng của tài chính khí hậu và vai trò của nó trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển. Dưới đây là những kết luận chính:
- Tài chính khí hậu đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cả các nỗ lực giảm thiểu và thích ứng ở các quốc gia đang phát triển, giúp họ giải quyết những thách thức do biến đổi khí hậu đặt ra và chuyển đổi sang các nền kinh tế bền vững, ít carbon.
- Việc phân bổ và phân phối tài chính khí hậu thể hiện những sự khác biệt đáng kể, với một số khu vực và lĩnh vực nhận được nhiều hỗ trợ hơn những khu vực và lĩnh vực khác.
- Quản trị và khuôn khổ thể chế đóng một vai trò quan trọng trong việc huy động, phân bổ và sử dụng các nguồn lực tài chính khí hậu một cách hiệu quả.
- Bất chấp những tiến bộ trong việc mở rộng quy mô tài chính khí hậu, vẫn còn những thách thức đáng kể, bao gồm nguồn vốn hạn chế, các cơ chế tài trợ phức tạp và những hạn chế về năng lực thể chế.
Để tăng cường vai trò của tài chính khí hậu trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển, nghiên cứu này đưa ra một số khuyến nghị:
- Các nước phát triển nên thực hiện các cam kết của mình để cung cấp tài chính khí hậu cho các nước đang phát triển, bao gồm cả những đóng góp của khu vực công và tư nhân.
- Cần tăng cường quản trị và khuôn khổ thể chế cho tài chính khí hậu để đảm bảo tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và hiệu quả trong việc huy động, phân bổ và sử dụng nguồn lực.
- Thúc đẩy các cơ chế tài chính sáng tạo, chẳng hạn như trái phiếu xanh, bảo hiểm khí hậu và đầu tư tác động, có thể huy động thêm nguồn lực cho hành động khí hậu và hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang một nền kinh tế ít carbon, có khả năng phục hồi trước khí hậu.
Tóm lại, tài chính khí hậu đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các nỗ lực của các quốc gia đang phát triển để giải quyết các thách thức của biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển bền vững. Bằng cách thực hiện các khuyến nghị này, thúc đẩy sự đổi mới và ưu tiên nghiên cứu về các lĩnh vực quan trọng, các nhà hoạch định chính sách, các nhà thực hành và các bên liên quan có thể tăng cường vai trò của tài chính khí hậu trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển và thúc đẩy các mục tiêu khí hậu toàn cầu.
Download Nghiên cứu khoa học: Assessing The Role Of Climate Finance In Supporting Developing Nations: A Comprehensive Review