Tiêu chí cải cách bộ máy hành chính nhà nước
Tiêu chí cải cách bộ máy hành chính nhà nước
Có thể nói rằng, một trong những khó khăn lớn nhất đối với nền hành chính nước đó chính là đánh giá hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước. Hiện nay khó có thể nâng cao được hiệu quả và chất lượng của bộ máy hành chính nhà nước khi chưa xác định được chính xác thế nào là hiệu quả cũng như chưa thiết lập được hệ thống các tiêu chí để đánh giá hiệu quả bộ máy hành chính cũng như hiệu quả trong cải cách bộ máy hành chính nhà nước Hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước có thể hiểu là kết quả quản lý đạt được trong sự tương quan với mức độ chi phí các nguồn lực, trong mối quan hệ giữa hiệu quả kinh tế với hiệu quả xã hội. Hiệu quả của bộ máy hành chính nhà nước là đạt được mục tiêu đề ra trong quá trình cải cách trên phương diện: về cơ cấu bộ máy hành chính nhà nước, chức năng nhiệm vụ, phân cấp phối hợp giữa các cấp hành chính và áp dụng công nghệ hiện đại vào trong quá trình quản lý hành chính nhà nước.
Kết quả hoạt động quản lý của bộ máy hành chính nhà nước là con đường duy nhất giúp tổ chức đạt được mục tiêu. Song nếu chỉ đơn thuần chạy theo kết quả mà không chú trọng đến quá trình thì chúng ta cũng sẽ không thể đạt được mục tiêu như mong muốn. Quản lý hành chính là con đường nhưng đi qua con đường ấy bằng phương tiện gì, đi với tốc độ bao nhiêu, phải vượt qua những chướng ngại vật nào và trong thời gian bao lâu thì hoàn toàn không có câu trả lời cố định mà nó hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng ”đọc” tình huống, khả năng phân tích, tầm nhìn và khả năng hoạch định chính sách của các nhà quản lý. Hiệu quả của quản lý hành chính không đơn giản chỉ là việc chúng ta có đạt được mục tiêu hay không mà phải là việc chúng ta đạt được mục tiêu với chi phí thấp nhất theo khả năng và phù hợp với thời gian đã định. Muốn làm được điều này trong quá trình cải cách bộ máy hành chính nhà nước luận án đưa ra một số tiêu chí:
Một là, tiêu chí về cơ cấu. Cải cách bộ máy hành chính nhà nước cần phải điều chỉnh và bố trí lại cơ cấu một cách hợp lý. Tuy nhiên trong quá trình cải cách bộ máy hành chính nhà nước khó có thể xác định được chính xác về số lượng cơ cấu: ví dụ ở Trung ương cần có bao nhiêu Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; địa phương cần có bao nhiêu sở, cơ quan tương dương. Trong cải cách bộ máy đôi khi về số lượng có thể tăng lên, có thể giảm đi nhưng phài phù hợp với điều kiện thực tế của đất nước đem lại hiệu quả cao.
Xem thêm: Khái niệm cải cách hành chính
Hai là, tiêu chí chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của bộ máy hành chính nhà nước từ Trung ương đến địa phương được quy định cụ thể rõ ràng, đầy đủ; đảm bảo tốt nhiệm vụ, trách nhiệm cá nhân, tổ chức được phát huy hiệu quả; tránh tình trạng một cơ quan cấp dưới đặt dưới sự lãnh đạo của hai cơ quan cấp trên, không có cơ quan nào chịu trách nhiệm trực tiếp.
Ba là, tiêu chí về phân cấp, phối hợp phải được quy định rõ ràng trong văn bản pháp luật; phân định rõ thẩm quyền của trung ương vời địa phương, quy định cụ thể, đầy đủ về công việc nào trung ương có quyền quyết định, công việc nào địa phương có quyền quyết định và công việc nào giữa trung ương và địa phương phối hợp thực hiện. Cần có cơ chế phối hợp nhuần nhuyễn ngành dọc và ngành ngang.
Bốn là, tiêu chí về mức độ đưa công nghệ hiện đại vào phục vụ nhân dân (xây dựng chính phủ điện tử), các cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương đến cơ sở có mạng lưới điện tử đảm bảo, có đầy đủ các trang thiết bị cần thiết trong việc triển khai chương trình chính phủ điện tử với sự tham gia tích cực của người dân, xây dựng được môi trường công dân điện tử.
Như vậy, đứng trước nhu cầu phải cải cách bộ máy hành chính nhà nước, trước hết chính phủ cần xác định được mình đang đứng ở đâu, cải cách là tất yếu song cải cách như thế nào, từng bước hay triệt để, khâu nào trước khâu nào sau đòi hỏi phải có cái nhìn hết sức ”mở”. Biết được chúng ta muốn gì đã khó nhưng đạt được điều đó với chi phí thấp nhất, phù hợp với khả năng của đất nước lại càng khó hơn. Nhưng nếu thực hiện theo các tiêu chí có thể giải quyết tốt các hạn chế trong giai đoạn hiện nay.
