Đặc điểm rủi ro trong hoạt động kinh doanh của Công ty Chứng khoán
Đặc điểm rủi ro trong hoạt động kinh doanh của Công ty Chứng khoán
Rủi ro trong kinh doanh chứng khoán được hiểu là những biến cố không mong đợi mà khi xảy ra sẽ dẫn đến tổn thất về tài sản của CTCK, giảm sút lợi nhuận thực tế so với dự kiến hoặc phải bỏ ra thêm một khoản chi phí để có thể hoàn thành một nghiệp vụ kinh doanh nhất định. Khái niệm này bao hàm hai nội dung cơ bản: (1) Sự thay đổi; (2) Kết quả của sự thay đổi là không lường trước được. Sự thay đổi hay chính là sự không chắc chắn về những tình huống có thể xảy ra trong tương lai, hoặc không thể chỉ định rõ chuyện gì sẽ xảy ra, khả năng chắc chắn là bao nhiêu phần trăm. Đối với từng quy mô, kết quả của sự thay đổi sẽ khác nhau. Về cơ bản, đối với CTCK, ngoài lợi nhuận, rủi ro có thể ảnh hưởng đến tài sản, uy tín, đạo đức, thiệt hại nhân sự, rủi ro nghiệp vụ và cuối cùng là giá trị và hình ảnh của công ty.
Qua khái niệm trên, có thể rút ra một số nhận xét sau để hiểu rõ hơn về bản chất của rủi ro trong hoạt động kinh doanh của công ty chứng khoán.
Một là, rủi ro mang tính tất yếu, luôn tồn tại và gắn liền với hoạt động kinh doanh của CTCK. Điều này xuất phát từ đặc điểm cơ sở khách hàng, mối quan hệ cung cầu về dịch vụ chứng khoán và môi trường kinh doanh. Sự biến động của các yếu tố kinh tế vĩ mô, yếu tố vi mô cũng như yếu tố tâm lý của nhà đầu tưl uôn có thể ảnh hưởng đến biến động giá chứng khoán và kết quả hoạt động kinh doanh của CTCK. Điều này tạo nên nhiều rủi ro kinh doanh tiềm ẩn mà các CTCK luôn muốn tìm mọi cách để có thể kiểm soát. Công ty sẽ hoạt động tốt nếu mức rủi ro gánh chịu là hợp lý và kiểm soát được đồng thời nằm trong phạm vi khả năng các nguồn lực tài chính của CTCK.
Hai là, luôn có sự đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận. Sự sôi động của TTCK có thể mang lại cho CTCK khoản thu lớn từ phí môi giới cũng như chênh lệch giá chứng khoán cao. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường suy giảm kéo dài, doanh thu môi giới giảm cũng như thua lỗ từ hoạt động tự doanh có thể làm cho CTCK thua lỗ lớn. CTCK luôn phải đứng trước bài toán ma trận rủi ro/lợi nhuận. Một quyết định kinh doanh tốt khi công ty cân bằng được mức rủi ro có thể chấp nhận với việc đạt được các cơ hội kinh doanh tốt. Sẽ không hiệu quả nếu CTCK sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao chỉ đổi lại có được các cơ hội kinh doanh hiệu quả thấp. Tuy nhiên, cũng rất hiếm khi CTCK có được cơ hội kinh doanh tốt với một mức rủi ro thấp.
Ba là, rủi ro có tính chất đa dạng và phức tạp. Đặc điểm này thể hiện ở sự đa dạng, phức tạp của nguyên nhân gây ra rủi ro trong hoạt động kinh doanh của CTCK cũng như diễn biến sự việc, hậu quả khi rủi ro xảy ra.